Soru: Önceki cevaplarınızda SSK emeklisi eşin ölümü halinde çalışmayan eşine maaşının yüzde 75’inin bağlandığı yer alıyor. Bu oran bugün için de geçerli mi?Bülent ŞENYAYLA
Cevap: Sorunuzdaki oran bugün için de geçerli. SSK emeklisinin vefatı halinde, ölüm aylığı bağlanacak eşinden başka kimse yoksa ve eşi de sigortalı çalışmıyor ve kendi çalışmalarından dolayı gelir ve aylık almıyorsa, kendisine yüzde 75 oranında dul aylığı bağlanır.
Kıdem tazminatından daha önce alınan tazminat düşülür
Soru: Kıdem tazminatı alan 3600 güne karşılık tekrardan emeklilik primi 5600 gün dolduranlara kıdem tazminatı hakkı var mı?
Serkan ÜNALDI
Cevap: 15 yıl sigorta ve 3600 gün prim ödemeyle işinden kıdem tazminatını alarak ayrılanlardan, daha sonra sigortalı çalışmaya devam edenler, emekli olurken en son çalıştıkları işyerindeki çalışma sürelerine ilişkin kıdem tazminatlarını alabilirler.
Ancak, 3600 günle kıdem tazminatı alarak ayrıldıktan sonra tekrar aynı işyerinde işe başlayarak, çalışıp emekli olmuşlarsa, tüm çalışma süresi için hesaplanan emekli ikramiyesinden, daha önce aldığı emekli ikramiyesi düşülür ve kalanı ödenir.
İşine haksız yere son verilmedikçe çalışan emekli kıdem tazminatı alamaz
Soru: Emekliyim. 25 yıldır özel bir şirkette çalışıyorum. İşten ayrılsam haklarım ne olur? Tazminat alabilir miyim? Çalışmalar sırasında destek primi ödenmedi.
Yalçın BÜYÜK
Cevap: 25 yıldan beri emekli olarak çalıştığınız yerde adınıza destek primi ödenmemesi, işverenin sizi kayıtdışı çalıştırdığını gösteriyor. Çünkü aldığınız ücretlerin ilk aydan itibaren destek primine tabi tutulması gerekiyordu.
Bu durumun tespit edilmesi, işveren açından problem oluşturur. Normalde destek primine tabi tutularak çalıştırılan emeklinin işinden kendi ayrılması halinden kıdem tazminatı alma hakkı yok.
Ancak işveren iş akdini haksız yere feshederse kıdem tazminatı alabilir. İşinizden kendi isteğinizle ayrılmanız halinde kıdem tazminatı alamazsınız.
Yeni Ticaret Kanunu’nda iş dünyasını rahatlatacak değişiklikler yapılıyor
Soru: Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun 1 Temmuz 2012’de yürürlüğe gireceği söyleniyor. Ama kanunun değiştirileceğine dair söylenti de var. Fiş ve faturalara yüzlerce bilgi yazılması maddesi değişti mi?
Kanunun yürürlüğüne bir şey kalmadı. Değişmediyse ne yapacağız?
Küçücük fişe, şirketin adresi, vergi dairesi, vergi numarası, şirketin yönetim kurulu başkan ve üyeleri, şirket müdürleri, şirketin ödenmiş ve taahhüt edilmiş sermayesi, internet adresi gibi onlarca kimi şirkette 100’leri bulan bilgi nasıl yazılacak?
Hapis cezası mı alacağız? Bunun çaresi nedir?
Abdullah KETEN / KONYA
Cevap: Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda iş dünyasının uykularını kaçıran hükümlerin düzeltilmesi için yasa tasarısı hazırlandı. Tasarının 1 Temmuz 2012’den önce yasalaşması zor gibi görünüyor.
Bakanlar Kurulu’nun yasanın yürürlüğünü erteleme yetkisi var. Değişiklikler 1 Temmuz’a yetişmezse yürürlüğe giriş tarihi ertelenebilir.
Türk Ticaret Kanunu, işletmede kullanılan her türlü kağıt ve belgeye; tacirin sicil numarası, ticaret unvanı, işletmenin merkezi, tacir sermaye şirketi ise taahhüt edilen ve ödenen sermaye, internet sitesi adresi ve numarası, şirketlerde yönetim kurulu başkan ve üyelerinin, müdürlerinin ve yöneticilerinin adları ve soyadları yazılmasını emrediyor.
Belgeler ve her türlü kağıtta, bu bilgilerin yazılmaması, üç aydan iki yıla kadar hapis veya üç aydan iki yıla kadar adli para cezasını (73 bin liraya kadar) gerektiriyor.
100’lerce müdür ve yönetici olan işletmeleri çok zor duruma düşürecek bu uygulama hazırlanan yasa tasarısıyla; hapis cezasının kaldırılması, anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin ve başkanın internet sitesinde adı ve soyadının yayımlanması şeklinde değiştiriliyor.
1 Ekim 2008’den sonra borçlanarak ölüm aylığı bağlatılamıyor
Soru: 1959 doğumlu olan babam 2011’de vefat etti. Babamın 1976’dan 30 gün SSK prim ödemesi var. 1990’lı yıllardan da 246 gün isteğe bağlı prim ödemesi bulunuyor. Toplamda 276 günü var.
Askerlik borçlanması da yapılmamış. Vefatından sonra araştırdığımda bana emekli olamayacağı söylendi. Yapabileceğim bir şey var mı?
Hakan DEMİR
Cevap: Babanız yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008’den sonra vefat ettiği için, hak sahiplerine yeni yasa kapsamında ölüm aylığı bağlanacak. Yeni yasa da ölüm aylığında eksik günlerin borçlanmayla tamamlanamayacağını emrediyor.
Bu nedenle, babanızın askerliğini borçlanarak eşi ve hak sahibi çocuklarına ölüm (dul-yetim) aylığı bağlatamazsınız.
Babanız yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008’den önce vefat etmiş olsaydı, askerliğini borçlanarak primini 900 güne tamamlayarak, hak sahiplerine ölüm aylığı bağlatabilirdiniz.
Artık çalışmayacaksanız sağlık yardımı için prim ödemeniz gerek
Soru: 25 yılım doldu. 6850 gün primim var. Bundan sonra sağlıktan nasıl yararlanacağım? SSK’ya sağlık için ödemede bulunacak mıyım?
Talat ERİŞ
Cevap: Sigortalı çalışmayı düşünmüyorsanız, sağlık yardımını şu şekilde alacaksınız:
1) Eşiniz çalışıyor veya emekliyse, prim ödemeden eşinizin üstünden,
2) Eşiniz üstünden sağlık yardımı alma imkanınız yoksa zorunlu olarak genel sağlık sigortalısı olacaksınız. Gelir testi yaptıracaksınız.
Gelir testinde aile içinde kişi başına düşen aylık gelir tutarı 295.50 liradan azsa, prim ödemeden sağlık yardımı alacaksınız.
3) Aile içi kişi başına düşen aylık gelir tutarınız 295.50-886.50 lira arasındaysa aylık 35.46 lira, 886.50-1773 lira arasındaysa aylık 106.38 lira, 1773 liradan fazlaysa 212.76 lira prim ödeyerek sağlık yardımı alacaksınız.
25 yıl prim ödeyip 56 yaşı doldurmanız gerek
Soru: 21 Haziran 1977 doğumluyum. 3 Nisan 1996’dan beri Bağ-Kur’luyum. Ne zaman emekli olabilirim?
Mustafa AYDIN
Cevap: 25 yıl prim ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 25 yıl (9000 gün) prim ödemiş olmanız şartıyla 21 Haziran 2033’te emekli olabilirsiniz.
Haber Kaynağım :
http://www.posta.com.tr/
Bu Makale Posta Gazetesi köşe yazarı Ekrem Sarısu tarafından yazılmıştır.