Soru: 15 Nisan 1967 doğumluyum. 25 Ocak 1989’da göreve başladım. Sınıf öğretmeni olarak çalışmaktayım.
Emekli olmak istiyorum ama 16 Kasım 1993-15 Mayıs 1994 arasında ücretsiz doğum iznimi kullandım.
Bu nedenle emekli olamayacağımı belirttiler. Emekli olmak için ne yapmalıyım?
Nilgün CEYHAN
Cevap: Ücretsiz doğum izninizi borçlanmanız mümkün. Altı ay olan doğum izninizi borçlanmanız halinde, 20 yıl fiili hizmet süresi ve 45 yaş şartlarına tabi olursunuz. Fiili hizmet süreniz yeterli olup, aranan yaşı da doldurduğunuzdan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.
Küçük esnafa milli piyango
Soru: Basit usulde vergilendirilirken üç sene önce defter tutmaya başladım. Ancak, işlerim eskisinden de kötü hale geldi. Geçen seneden beri tekrar basit usule geçmek istiyorum.
Ancak vergi dairesi geçirmiyor. Basit usule geçmek için ne yapmam lazım? Mahkemeye dava açsam basit usule geçebilir miyim?
Ali GÜNEŞ/İSTANBUL
Cevap: Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden, gerçek usulde vergilendirilmeye başlayanlar, bir daha basit usule geçemiyor.
Basit usulde vergilendirilen küçük esnaftan, gerek kendi isteği ile gerekse hadleri aştığından defter tutarak gerçek usulde vergilendirilmeye başlayanlar, işlerini terk edip daha sonra tekrar işe başlasalar dahi, basit usulde vergilendirilemiyorlar.
Mevcut yasa gerçek usulden basit usule geçmeyi yasaklıyor. Ancak, Meclis’te kabul edilen ve Cumhurbaşkanlığı’nda imza aşamasına olan değişiklikle bu yasak kaldırılıyor.
Gerçek usulde vergilendirilenlerden şartları taşıyanlara basit usulde vergilendirilme imkanı getiriliyor. Yasa Maliye Bakanlığı’na, uygulamanın usul ve esaslarını belirleme yetkisi veriyor.
Yasa yürürlüğe girdikten sonra Maliye Bakanlığı’nın konuyla ilgili yayımlayacağı Genel Tebliğ ile uygulamanın usul ve esasları belirlenecek. Böylece, siz ve sizin gibi binlerce küçük esnaf tekrar basit usulde vergilendirilebilecek.
Evli kadın babasından yetim aylığı alamaz
Soru: SSK’lıyım. Eşim ev hanımı. Hiçbir geliri yok. Anne ve babası vefat etti. Eşimin babası SSK emeklisiydi. Eşim babasının maaşını alabilir mi?
Binali KOYUN
Cevap: SSK, bekar, evli olsa da boşanan veya dul kalan ve sigortalı çalışmayan, kendi çalışmalarından dolayı da Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan gelir ve aylık almayan kız çocuklarına yetim aylığı bağlar. Eşiniz evli olduğu için babasından dolayı yetim aylığı bağlatamaz.
Kıdem tazminatı için en az bir yıl çalışmak gerekiyor
Soru: 9 aylık işçiyim. Kıdem tazminatı hakkım var mıdır?
Murat ÖZDEMİR
Cevap: Maalesef kıdem tazminatı hakkınız yok. Çünkü, kıdem tazminatı için en az bir yıllık kıdem, yani çalışma aranıyor. Ayrıca, kıdem tazminatı alabilmek için işten kıdem tazminatını alma hakkıyla ayrılmak gerekiyor.
Örneğin, işverenin haksız yere iş akdini feshetmesi veya sizin haklı bir nedenle iş akdinizi feshetmeniz, askere gitmeniz, emekli olmanız kıdem tazminatını alma hakkıyla işten ayrılma nedeni olduğundan, kıdem tazminatı alabilirsiniz.
Faydası olmadığından yedek subay okul dönemini borçlanmanıza gerek yok
Soru: 10 Ocak 1968 doğumluyum. 1 Aralık 1992’de yedek subay olarak askerliğe başladım. 1 Mart 1993’te Emekli Sandığı’na giriş yaptım.
3 Kasım 1993’te terhis oldum. 1 Mart 1994’ten beri SSK’lıyım. 5245 gün primim var. Yedek subay okulundaki 3 ayı da borçlanırsam ne zaman emekli olurum?
Sedat DEVECİ
Cevap: 25 yıl sigorta, 5675 gün prim ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. 190 gün daha prim ödeyerek priminizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla, 10 Ocak 2022’de emekli olabilirsiniz.
Emekli olma şartlarınızı değiştirmediğinden ve emekli olmanıza epeyce zaman olduğundan, yedek subay okul döneminizi borçlanmanıza gerek yok.
18 yaşından küçükken ödediğiniz primler sorun teşkil etmiyor
Soru: 26 Aralık 1975 doğumluyum. 4 Şubat 1988’de SSK’lı oldum. 5491 gün primim var. 18 yaş altı ödenen primler emeklilik için geçerli değilmiş. Bu doğru mu?
Çünkü bu primlerin 3-4 yıllık kısmı 18 yaş altı ödendi. Ne zaman emekli olabilirim?
Figen KESER
Cevap: 20 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 44 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 26 Aralık 2019’da emekli olabilirsiniz.
18 yaş altında ödediğiniz primlerin geçerli olmaması gibi bir durum söz konusu değil. 18 yaş altında geçen süre sigorta süresi olarak dikkate alınmaz.
Emekli olacağınız yaşa kadar 20 yıllık sigorta süresini fazlasıyla doldurmuş olacağınızdan, bu durum emekli olmanızda sorun teşkil etmez.
Part-time çalışmanızın hak ettiğiniz aylığa etkisi kazanç tutarına bağlı
Soru: 20 Mart 1969 doğumluyum. 1 Ekim 1987-4 Mayıs 1988 arası Emekli Sandığı’na tabi olarak 224 gün çalıştım. 1 Aralık 1994-27 Mart 2011 arası SSK’ya 5673 gün prim ödedim.
Ne zaman emekli olabilirim? 19 Temmuz 2011’den bugüne kadar part-time çalışıyorum. Bu durum emekli aylığımı etkiler mi? Aylığımda düşüş olur mu?
NAİLE
Cevap: SSK’da 20 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 44 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 20 Mart 2013’te emekli olabilirsiniz.
Emekli aylığını prim sayısı ile üstünden prim hesaplanan kazanç tutarı belirliyor. Kısmi süreli çalışmanızda üstünden prim ödediğiniz kazanç tutarı önemli.
Daha önce yüksek kazanç tutarı üstünden (2500 liranın üstünde) prim ödemiş ve kısmi süreli çalışmanızda ise asgari kazanç tutarı üstünden prim ödüyorsanız, ay içinde çalıştığınız gün sayısına da bağlı olarak, emekli aylığınızda çok az da olsa düşme olur.
Fakat kısmi süreli çalışmanızda da yüksek kazanç tutarı üstünden prim ödüyorsanız, ay içinde 30 günden az prim ödemeniz, hak ettiğiniz emekli aylığında düşmeye yol açmaz.
Haber Kaynağım :
Bu makale Ekrem Sarısu tarafından yazılmıştır.
ekremsarisu@yaklasim.com
http://www.posta.com.tr/