Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamalarına göre, hamilelik, aynen; acil haller, trafik kazası, iş kazası ve meslek hastalığı ile 18 yaş altı çocukların sağlık yardımlarının karşılanmasında olduğu gibi istisnaî durumlar kapsamında kabul edilmektedir.
Yani, nasıl ki SGK ile
sözleşme yapmış özel veya resmî hastane ve diğer sağlık kuruluşları acil
servise gelen bir hastanın sosyal güvencesi olup olmadığına
bakmaksızın, bu kişinin sağlık ihtiyaçlarını giderip bunların giderini
SGK’ya fatura ediyorsa, aynı durum gebe olan kadınlarımız için de
geçerlidir..
Hamile olan bayanların hiçbir sosyal güvencesi olmasa veya
Bağ-Kur’lu olup prim borcu bulunsa bile, SGK ile sözleşme yapmış hangi
sağlık kuruluşuna başvururlarsa vursunlar, bu sağlık kuruluşları hamile
bayanın hamilelikten kaynaklanan sağlık ihtiyaçlarını gidermek
zorundadırlar.
.
.
Sağlık ihtiyaçları içinde; muayene, yataklı tedavi,
tetkik, tahlil ve ilâç ihtiyaçları örnek olarak gösterilebilir. Hamile
bayanın başvurduğu sağlık kuruluşu ise, Sağlık Uygulama Tebliği’nin
ekinde yer alan EK: 4 belgesini düzenleyerek SGK’ya fatura etmeleri
gerekmektedir.
.
.
Hamile bayanların sağlık giderlerinden dolayı 5510 sayılı
yasaya göre hastadan ilave fark ücreti talep edilemez. Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilileri yasada olmasına rağmen Sağlık Uygulama Tebliği içerisine fark ücret alınamayacağına dair hükümler koymadıkları için, günümüz itibariyle hastalardan fark ücreti alınmaktadır.
.
Hem eşten hem babadan ölüm aylığı alınabilir.
SORU 1: Yaklaşık 2 yıl önce SSK’lı eşim vefat etti. Eşimden bana
dul aylığı bağlandı. Bundan birkaç ay önce de Bağ-Kur emeklisi babam
vefat etti.
Ben bir ev hanımıyım. Hem eşimden hem kocamdan çift ölüm aylığı alabilir miyim?
Ben bir ev hanımıyım. Hem eşimden hem kocamdan çift ölüm aylığı alabilir miyim?
Şükriye
YAŞAR / Adana
CEVAP 1: Verdiğiniz bilgilere göre, babanız ve eşiniz ayrı sosyal güvenlik kanunlarına tabidirler. Yani, eşiniz SSK kapsamında, babanız Bağ-Kur kapsamındadır.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun uygulamalarına göre,
koca ve baba ayrı sosyal güvenlik kanunları kapsamında olursa, geride
sağ kalan bayan, ölmüş babasından yetim aylığı ile ölmüş kocasından dul
aylığını birlikte ve tam olarak alabilir. .
Ancak, koca ile babanın ikisi
de Bağ-Kur kapsamında veya ikisi de SSK kapsamında olsaydı, yalnızca
kocanın veya babanın aylığı alınabilirdi.
.
.
İkinci üniversiteyi okuyan memur çocuğuna yetim aylığı bağlanmaz.
.
.
SORU 2: 23 yaşındayım. İki yıllık yüksek okul mezunuyum. Bu yıl
Ankara’da kimya mühendisliğini kazandım. Babam 2005’de vefat etti.
İki
yıllık okulum bitince babamdan aldığım yetim aylığım da kesildi. Yeni
bir fakülte kazanmam nedeniyle, babam üzerinden SGK’dan yeniden yetim
aylığı alabilir miyim?
Musa TONGA / Ankara
CEVAP 2: 1 Ekim 2008’den önce memuriyete girenler 5434 sayılı Emekli Sandığı kanununa tabidirler. 5434 sayılı yasanın 74 üncü maddesinde ise; “Bir yükseköğrenimin bitirilmesinden sonra ikinci bir yükseköğrenimde geçen süreler ile doktora veya ikinci defa yapılan master veyahut lisans üstü uzmanlık öğreniminde geçen sürelerde aylık ödenmez.” hükümleri bulunmaktadır.
Bu sebeple, ikinci bir üniversite
okumanızdan dolayı, ölen memur babanız üzerinden SGK tarafından size
yetim aylığı bağlanmaz. Ayrıca, sağlık yardımı da alamazsınız.
Dul ve yetim aylığı bakımından 5510 sayılı yasaya tabi olanlarda ise ikinci üniversiteyi okuyan kız veya erkek çocuklara, yetim aylığı bağlanmaktadır.
Sizin babanız ölmemiş olsaydı, babanız üzerinden ikinci üniversiteyi okurken sağlık yardımı alabilirdiniz.
.
Dul ve yetim aylığı bakımından 5510 sayılı yasaya tabi olanlarda ise ikinci üniversiteyi okuyan kız veya erkek çocuklara, yetim aylığı bağlanmaktadır.
Sizin babanız ölmemiş olsaydı, babanız üzerinden ikinci üniversiteyi okurken sağlık yardımı alabilirdiniz.
.
Vergi kaydı olmayan emekliden destek primi kesilemez.
.
.
SORU 3: 1999 yılında Bağ-Kur’dan emekli oldum. Emekli olunca vergi
kaydımı kapattım. Esnaf sicil ve oda kaydımı 2004 yılında kapattım. Bağ-Kur benim emekli aylığımdan 2004’e kadar hiç esnaflık yapmadığım halde 5 yıl sosyal güvenlik destek primi kesti. Ben bu kesintileri nasıl geri alabilirim?
Ahmet YUMAK / İzmir
.
CEVAP 3: Vergi kaydınızı kapattıktan sonra, fiilen esnaflık yapmadıysanız, devam eden esnaf sicil ve oda kaydınıza göre Bağ-Kur tarafından sizden yapılan destek primi kesintilerini iş mahkemelerine dâvâ açarak geri alabilirsiniz.
Çünkü, sizin gibi bir çok esnaftan emekli olduktan sonra oda veya sicil kaydı kapanmadığı için Bağ-Kur/SGK tarafından destek primi kesilmiştir.
CEVAP 3: Vergi kaydınızı kapattıktan sonra, fiilen esnaflık yapmadıysanız, devam eden esnaf sicil ve oda kaydınıza göre Bağ-Kur tarafından sizden yapılan destek primi kesintilerini iş mahkemelerine dâvâ açarak geri alabilirsiniz.
Çünkü, sizin gibi bir çok esnaftan emekli olduktan sonra oda veya sicil kaydı kapanmadığı için Bağ-Kur/SGK tarafından destek primi kesilmiştir.
Haber Kaynağım :
Sosyal Güvenlik Kurumu uzmanı Ahmet Arıcan makalesidir.