Erkekler de dul maaşı alabilecek....

Sosyal Güvenlik Reformu, sigortalının ölümü sonrasında geride bıraktığı dul ve yetimleri ile ana-babasına bağlanacak aylıkların şartlarında köklü değişiklikler getiriyor.

Bağ-Kur'lunun ise beş yıllık prim ödeme süresi bulunuyorsa yakınlarına dul/yetim aylığı veriliyor. Emekli Sandığı iştirakçisinin vefatının ardından yakınlarına aylık bağlanması için ise 10 yıl ve daha fazla süre sosyal güvencesi şartı aranıyor. 10 yıllık güvencesi olmayan, ancak 5 yıldan fazla süresi bulunanlara ise eşine bakıma muhtaç olması halinde maaş verildiği gibi çocuklarına da eğitim süreleri boyunca aylık bağlanıyor. Yeni yasayla maaş bağlama şartı kolaylaştırıldığı gibi kapsamı da genişletilerek erkekler de dul aylığı kapsamına alınıyor. Yeni düzenleme, "En az beş yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş" olanların geride kalan eş ve çocuklarına dul-yetim aylığı bağlanacak. En önemli yeniliklerden biri de yeni uygulamadan daha önce bu hakkı elde edemeyenlerin de faydalanması. 1 Ocak 2007'den önce vefat eden işçi-memurların aylık alamayan yakınlarına, yeni getirilen sistemle hak ediyorlarsa maaş bağlanacak.

Yeni düzenleme, eşlere ve erkek çocuklara da çeyiz yardımı verilmesini öngörüyor. Şimdiki uygulamaya göre Emekli Sandığı, evlenmeleri sebebiyle dul ve yetim aylığı kesilen eş ve kız çocuklar ile anaya bir defaya mahsus olmak üzere, almakta oldukları dul veya yetim aylıklarının on iki aylık tutarı evlenme ikramiyesi ödüyor. SSK ise sigortalının ölümünden dolayı aylık ve gelir almakta olan hak sahibi kız çocuklarına, evlenmeleri halinde bir defaya mahsus olmak üzere aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı evlenme yardımı veriyor. Bağ-Kur'lulara ise evlilik durumunda herhangi bir ödeme yapılmıyor. Yeni kanun ile ise ortak bir uygulama olarak, gelir veya aylık almakta iken evlenen eş ve çocuklara bir yıllık gelir veya aylıkları tutarında evlenme yardımı getiriliyor. Emekli Sandığı'ndan oğlu veya kızı üzerinden aylık alan analara verilmekte olan evlilik yardımı kaldırıldı. Ancak, bugüne kadar çeyiz parası denilen evlenme yardımını alamayan Bağ-Kur'luların eşleri ile çocuklarına evlenme yardımı verilmesi kararlaştırıldı. Ayrıca, bugüne kadar sadece kız çocuklarına verilen evlenme yardımından erkek çocukların da faydalanması imkanı getirildi.
Şimdiye kadar her sosyal güvenlik kurumu için farklı olan malûllük aylığına hak kazanma şartları eşitleniyor. Şimdiki uygulamada SSK'dan malûlen emekli olabilmek için toplam 1800 gün veya en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, sigortalılık süresinin her yılı için ortalama 180 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olması şartı aranıyor. Bağ-Kur'lulardan ise en az beş tam yıl sigorta primi ödemiş olması isteniyor. Emekli Sandığı Kanunu'na göre fiilî hizmet müddetleri en az 10 yılı tamamlamış bulunanlara malûllük aylığı veriliyor. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'nda malûllük aylığı bağlanabilmesi için farklılık arz eden malûllük aylığı şartı birleştiriliyor. Buna göre, "En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için ise en az beş yıldan beri sigortalı bulunup toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması" haline malûllük maaşı bağlanıyor. Ayrıca, üçte iki oranında yani yüzde 67 olarak istenen rapor oranı da yüzde 60'a indirildi. Halen, vefat eden SSK'lının ailesine veya cenazeyi kaldıran kimselere 200,50, Bağ-Kur'lu vefat ederse 167,87, memurun vefatı halinde ise 761,90 YTL para veriliyor. Yeni kanun ile cenaze yardımı parası asgari ücretin üç katı yani 1593 yeni lira oldu.